Universele Smoesjespot

Al meer dan tien jaar lang vraag ik tijdens een eerste coaching sessie:

“Okee, vertel eens, wat zijn je lievelingsvalkuilen?”

Huh?

“Wat zeg je tegen jezelf vlak voordat je níet gaat doen wat je zou moeten doen?”

Huh?

“Wat zijn je lievelings smoesjes???”

Het is vooral leuk met leerlingen, omdat ik al hun smoesjes letterlijk op het bord laat schrijven:

Tijd zat – kan morgen ook nog wel – het is nu toch al te laat – eerst wat eten – heeft toch geen zin – heb nu geen tijd – ben te moe – eerst dit potje afmaken – nog één aflevering – voel me echt niet lekker – kan me vandaag niet concentreren – heb al genoeg gedaan – kan toch niemand wat schelen – [etcetera]

“Maar mevrouw, u zou ons toch leren juist wel optijd te beginnen en nu leert u ons juist smoesjes” HAHAyep

Ik leer ze dat het smoesjes zijn. Terugkerende gedachtes die dus niet WAAR zijn al voelen ze wel zo. Alle leerlingen herkennen bijna wel alle smoesjes. En als je ze nú, hier als smoesjes herkent en ze ook nog op het bord schrijft / leest, dan herken je ze straks thuis ook.

En dan heb je een keuze.

“Geloof ik mijn smoesje en stel ik het uit óf doe ik wat ik moet doen en ben ik er daarna lekker vanaf (of wat hun aanmoedigingsmotto dan ook is).

Je smoesjes herkennen als smoesje is de eerste overwinning op uitstelgedrag. En als je je smoesjes weer eens herkent, lach er om; je bent de enige niet!

Integendeel.

Na tien jaar smoesjes verzamelen ben ik er echter dat wij mensen niet zo bizar origineel zijn in alledaagse smoesjes verzinnen. Ik denk dat in elk land in iedere taal de meeste mensen deze smoesjes in hun top vijf hebben en als we het ooit aan aliens vragen, wedden dat ze het herkennen??

Onze smoesjes moeten ook wel snel en herkenbaar zijn, want niemand trapt in uitgebreide gecompliceerde fantastische smoesjes en jijzelf al helemaal niet. En het is wel nodig dát je jezelf gelooft.

Want smoesjes verzin je niet voor niks.

Er is iets dat MOET, dat zou moeten, waar je op de lange termijn beter van wordt als je het wel doet. Iets dat Belangrijk is, nuttig, of waarvoor we later dankbaar zullen zijn.

Hoe kan het dan dat we toch keer op keer in zulke voorspélbare smoesjes trappen?

Wat denk je?

Wat willen we kost wat kost vermijden en dan maar slappe excuses?

Wat is dat?

Dat we teleurstellend zijn, dat we moeten erkennen dat we iets niet weten, dat mensen er achter komen dat we fouten hebben gemaakt, dat we niet weten waar we moeten beginnen, dat ingeleverde opdrachten beoordeeld worden, dat we de opdracht niet aan kunnen, dat we het nooit zo goed gaan doen als de rest, dat ze ons uit zullen lachen dat we op onze kop krijgen

Dat we gewogen worden en te licht bevonden.

Met mijn privé-leerlingen pakken we soms letterlijk een zaklamp en schijnen we die op een poppetje of tekening of whatever. Wat stel jij het vaakst uit? Schijn daar eens op. Als je daar iets weg zou kunnen halen, iets dat prikt of irriteert en als dat weg was zou je wel eerder beginnen? – dat is echt heel lastig en vaak komen we er niet uit. Geeft ook niks. Maar vaak zijn ze scherp en zien ze het wel.

“Ik ben bang dat ik het niet af krijg.”
“Ik weet niet precies wat ik moet doen en durf het niet te vragen.”
“Dan doe ik weer heel erg mijn best en wordt het toch weer een onvoldoende.”

Daar kunnen we wel mee werken. En zelfs als je niet weet wat er onder die laag smoesjes zit, dan nog kun je je ‘superheldengedachtes’ uit de kast pakken, zoals bijvoorbeeld “Ik begin gewoon.”

En als die niet werkt zijn er nog bakken en bakken krachtgedachtes om uit te putten en tientallen trucs om toe te passen. We maken gewoon een stappenplan om mee te oefenen, aan te passen en weer opnieuw mee te spelen, net zo lang tot het uitstelgedrag van de lieve puber tot een acceptabel niveau gedaald is.

Simpele oplossingen die alleen van je vragen om je eigen smoesjes te herkennen, te snappen dat je ze gebruikt als harnas tegen ongewenste pijn en/of ongemak en dat je een keus hebt. Je begint gewoon of je trapt lekker nog even in je eigen smoes. Beiden zijn prima.

Het begint met het herkennen van je eigen gedachtes waarmee je je uitstelgedrag legaliseert. Als je er zelf moeite mee hebt, klik dan hier voor de Top vijf lulsmoesjes en hun tegengif.

Laat me ook vooral weten als jij wel super originele en (door jou) bijna automatische smoesjes hebt. Ben heel benieuwd!